سوزرگران، تپه باستانی

سوزرگران، تپۀ باستانی \ tappe-ye bāstānī-ye sūzargarān \ ، تپه‌ای واقع در °51 و ´36 و ´´53 طول شرقی، و °35 و ´53 و ´´28 عرض شمالی، در ارتفاع 345‘2 متری از سطح دریا، و در فاصلۀ یک‌کیلومتری جنوب روستای راحت‌آباد. 
تپۀ باستانی سوزرگران در واقع شامل دو تپه است که در امتداد شمال ـ جنوب یکدیگر قرار دارند. نیمی از جبهۀ شرقی تپۀ شمالی با ماشین‌آلات راه‌سازی تسطیح، و تبدیل به باغ شده است، اما تپۀ جنوبی که به نظر می‌رسد دارای اهمیت کمتری باشد، سالم باقی مانده است. 
با توجه به نمونه سفالهای یافت‌شده از سطح و پیرامون تپۀ جنوبی، گمان می‌رود که قدمت آن از تپۀ شمالی بیشتر باشد؛ زیرا بیشتر سفالها دست‌ساز، و دارای پخت ناقص هستند. بدین ترتیب، احتمال دارد که تپۀ جنوبی از هزارۀ 2 ق‌م مسکونی بوده، اما ساکنان آن در هزارۀ 1 ق‌م به نقطۀ شمالی‌تر، که همان تپۀ شمالی است، نقل مکان کرده‌اند. 
در تپۀ شمالی آثار و شواهد پیشرفته‌تری وجود دارد که بخشی از آنها در بدنۀ گودالهای حفرشده توسط حفاران غیرمجاز قابل مشاهده است. قطعات سفالهایی که در تپۀ شمالی وجود دارد، بیشتر چرخ‌ساز، و شامل سفالهای نخودی، قرمز و خاکستری رنگ، و حجم اندکی نیز از سفالهای اوایل دوران اسلامی است. سفالهای پیش از اسلام، نقوش هندسی، گیاهی، موجی، زیگزاگ و ساده دارند. همچنین لابه‌لای خاکهای باغ واقع در جبهۀ شمالی تپۀ شمالی قطعات فراوان سفالهایی که بیشتر مربوط به خمره‌های بزرگ آذوقه‌اند و نیز قطعات استخوانهای انسانی و حیوانی مشاهده شده است. 
ساکنان تپۀ شمالی احتمالاً در سده‌های نخستین اسلامی به نقطۀ شمالی‌تری که امروزه جایگاه روستای راحت‌آباد است، کوچیده‌اند. با توجه به مجموعۀ شواهد، مدارک و موادی که از سطح و پیرامون دو تپۀ جنوبی و شمالی سوزرگران و سطح زمینها و باغات به دست آمده است، چنین برمی‌آید که این مجموعه از هزارۀ 2 ق‌م تاکنون مسکونی بوده است. تپۀ باستانی سوزرگران در مهرماه 1382 با شمارۀ 386‘10 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. 

ناصر پازوکی طرودی